Science and Education https://openscience.uz/index.php/sciedu <p>The scientific journal “Science and Education” is an open-access journal and the main task of the journal is to highlight the achievements, problems, and prospects of science and education, in particular, the history and stages of development of science and education in Uzbekistan, development paths, scientists who have made a great contribution to science and education in Central Asia, as well as in world science and education. Also the goal of the scientific journal “Science and Education” is to inform the scientific community about the problems of improving research and innovation in this area, to further increase the interest of the younger generation in science and education, and to express the scientific views of experts and scientists.</p> en-US opensciencellc@gmail.com (Tusmatova N.) opensciencellc@gmail.com (OpenScience telegram channel) Wed, 29 Jan 2025 20:30:32 +0300 OJS 3.2.1.1 http://blogs.law.harvard.edu/tech/rss 60 Теория периодических решений по восстанавлений процесса работоспособности борцов на послесоревновательном этапе https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7381 В статье раскрывается эффективность обучения упражнениям находится в прямой зависимости от уровня развития физических качеств детей и подростков. Применение на начальном этапе занятий спортом в значительном объеме упражнений, направленных на развитие быстроты и силы, способствует более успешному формированию и закреплению двигательных навыков. Игровая форма выполнения упражнений соответствует возрастным особенностям юных спортсменов. Величина тренировочных нагрузок и повышение уровня тренированности зависит от темпов восстановительных процессов в организме спортсмена. Средства восстановления подразделяют па три типа: педагогические, медико-биологические и психологические. Джахан Бобомуродович Эргашев Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7381 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Методы исследования через магнитоэнцефалограммы и электроэнцефалограммы психофизилогии в музыки https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7382 В статье формируется электроэнцефалограмма показывает симптомы нарушения работы головного мозга, позволяет оценить характер отклонений и степень их распространенности. Благодаря результатам такого обследования специалист выявляет эпилептическую активность во всех мозговых долях и определяет конкретную локализацию патологических очагов. И магнитоэнцефалография - технология, позволяющая измерять и визуализировать магнитные поля, возникающие вследствие электрической активности мозга. Для детекции полей используются высокоточные сверхпроводниковые квантовые интерферометры. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7382 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Звуковой ландшафт человека и гармоническая структура головного мозга https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7383 В статье фокусируется звуковой ландшафт человека характеризуется сложными звуками с богатой гармонической структурой, динамическими амплитудными модуляциями и быстрыми спектро-временными колебаниями. Эта сложность представлена исключительно точным временным и спектральным нейронным кодом в слуховом стволе мозга. Сложные звуки состоят как из продолжительных, так и из переходных характеристик, реакция на сложный звук не обязательно предсказуема по реакции на щелчок и тоны. Слуховая нейробиология постепенно перешла к использованию более сложных звуков. Прогрессирование атрофии ведет к снижению функциональных возможностей ЦНС. Только нейрохирург может лечить атрофию. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7383 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Конструирование потока информаций в балансировке разделения познания и поведение абстрактного воздействия на мозг человека https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7384 В статье расматриваются и предлагается иная интерпретация процесс деятельности человека, основным содержанием которого является отражение объективной реальности в его сознании, а результатом - получение нового знания об окружающем мире. Мозг регулирует поток информации, балансируя разделения и интеграцию поступающих стимулов, чтобы облегчить гибкое познание и поведение, для целого ряда принятых в нейробиологии положений. Таких как проведение нервных импульсов по аксону и через синапс, реверберация нервных импульсов по локальным замкнутым нейронным сетям и другие. Такие как «свобода воли», «эмоции», «память», «сознание» и другие. Предложенные выводы могут изменить некоторые представления о механизмах работы мозга. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7384 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Приятного и болезненного прикосновения классической музыки гипоталамусу в орбитофронтальной и поясной коре человека https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7418 Статья фокусируется на термин «стресс» широко используется в ряде областей знаний, именно поэтому в него вкладывается несколько различающийся смысл с точки зрения причин возникновения такого состояния, механизмов его развития, особенностей проявлений и последствий. Последним в процессе эволюции возник неокортекс - область, отвечающая за интеллект и принятие решений. Классическая музыка действует расслабляющее, снимает утомление, успокаивает, улучшает настроение и сон, повышает способность к интеллектуальной деятельности. Тяжелые металлы вызывают сердечно-сосудистые заболевания, тяжелые формы аллергии, имеют канцерогенные свойства. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7418 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Рациональное решения мозга в ассоциативной лобной доле при разучивание классической музыки https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7419 Лобные доли располагаются кпереди от центральной борозды. Они обеспечивают мотивацию, планирование и исполнение цели и целенаправленное поведение; они также являются местом многих тормозных функций. Левое полушарие перерабатывает информацию логически и последовательно. В высокой степени связанное с языком и интеллектом, оно отвечает за анализ и принятие решений. Левая сторона мозга точно знает название вещей. Эмоции (эмоциональные явления) - психофизиологические комплексы процессов и состояний, основным компонентом которых является эмоциональное переживание, т. е. процесс субъективной оценки в форме непосредственного переживания (радости, страха и пр.). Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7419 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Влияние классической музыки в разработке центральной нервной системы https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7420 В статье фокусируется различные виды мажора и минора - натуральный, мелодический - объединяются одним общим признаком: все эти лады - диатонические; их созвучия в своей совокупности подчиняются тонике непосредственно в качестве её доминанты, субдоминанты или побочных аккордов. Так и в любом коллективе лидирует один человек. Наряду с диатоникой широко применяется выход за её приделы; он достигается введением в ладотональность хроматических неустойчивых аккордов. Учение доказали, что целебное действие музыки Моцарта вызвано тем, что в ней очень много звуков высокой частоты. От бессонницы хорошо помогают пьесы Чайковского, Грига и Сибелиуса, снятию усталости способствует прослушивание «Скрипичного концерта» и «Венгерских танцев» Брамса. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7420 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Образование новых клеток головного мозга: распознавание и уничтожение злокачественных клеток, роль эффекторной клетки https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7421 В статье расскрывается в иммунологии эффекторными клетками, в отличие от регуляторных клеток, называют клетки, непосредственно выполняющие задачи иммунитета, такие как обнаружение, распознавание и уничтожение злокачественных клеток, бактерий, грибков и других патогенов. Нейрогенез - образование новых клеток головного мозга. Наш мозг не только разрушается под действием неблагоприятных факторов, но и способен к восстановлению. Нейрогенез приводит к улучшению настроения, усиливает память, препятствует процессам старения. На формирование новых нейронных связей позитивно влияют чтение, игра на музыкальных инструментах, путешествия и рукоделие. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7421 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Динамическая обработка музыкального тембра и ритма в гипоталамусе мозга, переработка в рефлекторной дуге https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7422 В статье формируется музыка, как, так может активировать как симпатическую, так и парасимпатическую нервную систему в зависимости от её тембра и ритмического рисунка, что приводит к различным физиологическим реакциям. Музыка, являясь важным аспектом человеческой культуры и восприятия, оказывает значительное влияние на нервную систему человека. Обработка различных музыкальных характеристик, таких как тембр и ритм, требует сложных нейрофизиологических механизмов. Обработка тембра происходит в нескольких слоях мозга, начиная с коры головного мозга и заканчивая более глубокими структурами, такими как гипоталамус. Музыкальные стимулы могут вызывать реакции организма, такие как изменение сердечного ритма, уровень стресса или даже определённые физиологические реакции. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7422 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Astma bo‘yicha xalqaro tashabbuskorlik (GINA) tavsiyalariga kirgan asosiy o‘zgarishlar va ularning ahamiyati https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7414 Bronxial astma (BA) ni davolashda tibbiyot xodimlari mahalliy sharoitning o‘ziga xos xususiyatlari, milliy sog‘liqni saqlash tizimlarining resurslari va imkoniyatlaridan foydalanish bilan bog‘liq muammolarga duch kelishadi. Shunga asoslanib, tibbiy mutaxassislar va jamiyatning ushbu kasallik haqida xabardorligini oshirish uchun mo‘ljallangan astmani boshqarish va oldini olish bo‘yicha global strategiya (Global Strategy for Asthma Management and Prevention, GINA) har yili astma tadqiqotlari davomida qabul qilingan yangi dalillarni aks ettiruvchi yangilangan tavsiyalarni nashr etadi. Yillik tavsiyalarining dolzarbligi nafaqat mahalliy sharoitga, balki individual bemorlarga ham moslashtirilishi mumkin bo‘lgan kompleks yondashuvga asoslanadi. So‘nggi yillarda kiritilgan o‘zgarishlar maqolada o‘z aksini topgan. Xusan Ibrogimovich Turdibekov, Sanjarbek Xusanovich Ibragimov, Shaxlo Shuxratovna Kayumova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7414 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Immun mikrotrombovaskulit va immun trombotsitopeniyani kechish xususiyatlari o‘rganish https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7415 Ushbu tizimning buzilishlari juda xilma-xildir, ular orasida multifaktorial patologiyalari alohida o‘rin tutadigan patologiyalarga immun mikrotrombovaskulit (IMT) va immun trombotsitopeniya (ITP) kiradi. Feruza Khaydarovna Mamatkulova, Fozil Odil o‘g‘li Alimov, Xomid Zayniddin o‘g‘li Erkinov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7415 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Bolalarda pulpit kasalligini vital amputatsiya usulida davolashning afzalliklari https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7416 Ushbu maqolada bolalarda pulpit kasalligini vital amputatsiya usulida davolashning afzalliklari masalasi muxokama qilingan. Shohista Baxtiyorovna Razzoqova, Ramazon Asomiddin o‘g‘li Jalolov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7416 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 S va V virusli gepatitlarida jigar gemosiderozining surunkali kasalliklar anemiyasi markeri sifatida kelishi https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7417 So‘nggi o‘n yilliklarda dunyoda ko‘plab mamlakatlarda surunkali diffuz kasalliklar bilan - jigar kasalligi, ayniqsa yoshlar orasida mehnat yoshida bemorlar sonining ko‘payishi tendensiyasi mavjud. So‘nggi o‘n yillikda virusli gepatit tarqalishi bo‘yicha Rossiya alohida o‘rinni egallaydi. Inyeksion giyohvand moddalarni iste’mol qiluvchilarning 80% gacha viruslar bilan kasallangan B, C, D yoki bir vaqtning o‘zida bir nechta aralash gepatit B + C, B + D dolzarb muammosi, turli xil klinik ko‘rinishlar namoyon bo‘lishi bilan tavsiflanadi va erta tashxis qo‘yishdagi qiyinchiliklar tug‘diradi, natijada SP terapiyasi va oldini olishda katta xatoliklarga yo‘l qo‘yiladi[11]. Faol o‘rganish yillari davomida quyidagilar aniqlandi: etiologiyaning ko‘plab asosiy savollari, patogenezi, tashxisni tekshirish, kurs va inson tanasining surunkali kasalliklarining natijalari. SJK ekanligi isbotlangan keng ko‘lamli ekstragepatik ko‘rinishlarning tez-tez rivojlanishi bilan tizimli patologiya ba’zan yetakchi rolga ega bo‘lishi mumkin [14]. Ekstragepatik ko‘rinishlar ko‘pincha nafaqat jigar ko‘rinishlarini maskalaydi, balki kasallikning prognozini ham aniqlashda qiyinchilik tug‘diradi[20]. Ko‘plab tadqiqotlar surunkali jigar kasalligining ekstragepatik ko‘rinishlarining chastotasi natijalari nashr etilgan tadqiqotlar yuqori ekanligini ko‘rsatmoqda. Feruza Khaydarovna Mamatkulova, Jamshid Talat ug‘li To‘raqulov, Umidbek Sobirovich Ibragimov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7417 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Principles of providing dental care to patients with pulmonary tuberculosis https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7413 The presence of odontogenic foci in patients with pulmonary tuberculosis is characterized by characteristic signs of intoxication of the disease process, changes in the blood, pulmonary erosion, changes in immunoglobulins and immune components. The purpose of the work was to increase the effectiveness of the prevention and treatment of dental caries in patients with tuberculosis. The provision of dental care in the treatment of patients with pulmonary tuberculosis has its own characteristics, which depend on the course of the disease and the degree of its spread. It was found that patients treated at the anti-tuberculosis dispensary should receive not only anti-tuberculosis chemotherapy, but also undergo a dental examination and receive dental care. The attending physicians, in collaboration with dentists, should treat the whole body of patients with pulmonary tuberculosis. Nargiza Toirjonovna Mamatova, Bakhrombek Abduvaliyevich Abdukhakimov, Shirin Khayrulloevna Akhtamova, Abduvaliy Abdukhakimovich Ashurov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7413 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Ruxiy salomatlik jismonan sog‘liq garovi https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7408 Maqolada ruhiyat va kasalliklarning o‘zaro bog‘liqligi, kasallikni kelib chiqishiga ta’sir etuvchi omillar va insonlarning ushbu kasalliklarni oldini olishi uchun zarur bo‘lgan ishlar haqida fikrlar yoritilgan. Shodiyona Xusanboyeva Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7408 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Limfoid va gemopoetik xavfli o‘smalar bilan kasallanish https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7409 Hozirgi vaqtda darajasini o‘rganish, virusli pandemiya davrida qon tizimining o‘smalari bilan kasallanishni o‘rganish COVID-19 infeksiyalari (2020-2021) va bu holatning xavfli o‘smalarini rivojlanish qon tizimlari darajasiga ta’sirini erta baxolashni va xavfli asoratlarning oldini olish imkonini beradi. Oyjamol Narzullayevna Uzoqova, Feruza Khaydarovna Mamatkulova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7409 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Sonlar nazariyasi va sun’iy intellekt: mashinali o‘rganish algoritmlari uchun yangi yondashuvlar https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7410 Ushbu maqola sonlar nazariyasi va sun’iy intellektning mashinali o‘rganish algoritmlariga qanday yangi yondashuvlar olib kelishi mumkinligini o‘rganadi. Sonlar nazariyasi matematik analizning fundamental qismi bo‘lib, butun sonlar, tub sonlar, modulyar arifmetika va boshqa ko‘plab bo‘limlarni o‘z ichiga oladi. Bu matematik asoslar sun’iy intellektdagi muhim masalalar, masalan, ma’lumotlarni modellashtirish, tasniflash va prognozlash uchun foydalanilayotgan mashinali o‘rganish algoritmlarida yanada samarali algoritmlarni yaratishda asosiy vosita bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Tub sonlar va modulyar arifmetika kriptografik tizimlarning xavfsizligini ta’minlashda va samaradorligini oshirishda, neyron tarmoqlar va gradient tushish jarayonini optimallashtirishda yangi usullarni kashf qilishda foydalaniladi. Shuningdek, sonlar nazariyasining faktorizatsiya, taqsimlash va algoritmik yondashuvlari mashinali o‘rganishning asosiy bosqichlari bo‘lmish ma’lumotlar oldindan ishlov berish va tahlilni tezlashtiradi. Ushbu maqola ushbu ikki fan o‘rtasidagi bog‘liqlikni ko‘rsatib, sun’iy intellekt yondashuvlariga yangi nazariy va amaliy imkoniyatlar taqdim etishini tahlil qilgan. Mohinur Raupova, Saidabonu Shokirova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7410 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Iqtisoslashtirilgan musiqa madaniyati maktab o‘quvchilariga dutor oilasiga mansub ijrochilik mexanizmini takomillashtirish metodi https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7411 Torli cholg‘u asbobi, asosan, O‘zbekiston va uning qo‘shni hududlarida keng tarqalgan bo‘lib, o‘ziga xos ovoz chiqarish imkoniyatlari bilan ajralib turadi. Mazkur maqolada dutor ijrochilik mexanizmini takomillashtirishga qaratilgan zamonaviy metodlar va yondashuvlar tahlil qilinadi. Dutor ijrochiligi jarayonida yuqori mahoratga erishish uchun bir qator metodologik yondashuvlardan foydalanish zarur. Dutor ijrochilik mexanizmini takomillashtirish milliy musiqa merosini saqlab qolish va uni kelajak avlodlarga yetkazish uchun muhim ahamiyatga ega. Yuqorida keltirilgan metodlar va yondashuvlarni amaliyotga joriy etish orqali dutorning texnik va badiiy imkoniyatlarini kengaytirish, shuningdek, uning xalqaro maydondagi mavqeini oshirishga erishish mumkin. Robiddin Saloxiddinovch Nurmatov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7411 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Maktabgacha ta’lim tizimini rivojlantirish jarayonlarida pedagogik-psixologik bilimlarini ahamiyati https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7412 Ushbu maqolada pedagog mutaxassislar doimiy ravishda pedagogik va psixoligik jihatdan oʻz ustida ishlashi, muntazam ravishda pedagogika va psixologiya fanining dolzarb muamolari zamonaviy ta’limning eng yangi interfaol usullari va ta’lim texnologiyalari va yutuqlar bilan tanishib borishi kerakligini, ularning taʼlim - tarbiya bilan bevosita va bilvosita bogʻliq jarayonalrini maliy jihatdan o‘rganilgan. Maktabgacha ta’lim mutaxassislari tarbiyalanayotgan bolalarni xar tomonlama yetuk mutaxassis qilib tarbiyalashda o‘z bilim va malakarini doimiy takomillashtirib borishlari kerak. Dilorom Qurbonova Asqarova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7412 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Поликомилойиды генератор музыкального воспроизводимости пианиста в психофизиологии https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7403 Поликомилойид соединяет и окучивая информацию полученной от аксонов, анализируя, передаёт информацию другим аксонам, до передачи мозга человека, активизируя всё больше и больше возбуждая сигнала как информация. Поликомилойид это - ткань, который соединяет несколько аксонов. В каждом аксоны существует «дендритообразные- ветки» которые соединяются с другими «ветками- терминалами», она не видна потому, что где они соединяются, покрыта миелиновыми оболочками. Горька поликомилоид, где сигналы превращаются в информацию, соединяется в одну кучу. Каждый аксон с наружи покрыто каркасом - миелиновым оболочкам. Миелин - липидоподобное вещество белого цвета, поэтому миелиновые волокна называют белыми волокнами. Человек, который играет на пианино, фортепиано или рояле, называется пианистом. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7403 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Сознательное восприятие музыки через позитронно-эмиссионная томография мозга и сеть внимания к обучению произведения https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7404 В статье раскрывается гипотеза функциональная визуализация, полученная с помощью позитронно-эмиссионная томография, которая отображает пространственное распределение метаболической или биохимической активности в организме, может быть более точно согласована или коррелирована с анатомической визуализацией, полученной с помощью компьютерной томографии. Музыкальное восприятие имеет рефлекторную природу, оно является аналитико-синтетической деятельностью человека. С целью изучения головного мозга и восприятием музыки была проведена различные эксперименты. Можно через электроэнцефалографию, или магнитоэнцефалографии, но мы будем говорит сейчас о позитронно-эмиссионной томографии. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7404 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Сложная многоголосная музыка и пластичность мозга в смещенном одних структур мозга относительно других https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7405 В статье раскрывается подростковый возраст, который имеет большое значение не только потому, что головной мозг в этот период пластичен; не менее важно, какие именно области мозга пластичны. Нейронная пластичность, это - способность мозга изменять свою структуру и функции для адаптации к новому опыту. Она играет важную роль в обучении, формировании памяти и восстановлении после неврологических заболеваний и травм. Сложная - многочисленные разрешения (возможны последовательные разрешения в неразрешенные аккорды), Диссонансы, хроматизмы и все такое. Самый богатый и сложный жанр музыки - опера. Нейропластичность, - способность мозга изменять свою структуру и функции для адаптации к новому опыту. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7405 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Boshlang‘ich ta’limda innovatsion usullardan foydalanish https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7406 Mazkur maqola boshlang‘ich ta’lim tizimida sifatli o‘qitishni tashkil etishning dolzarb masalalariga bag‘ishlangan. Unda zamonaviy pedagogik texnologiyalar, innovatsion yondashuvlar va xalqaro tajribalar tahlil qilingan. Boshlang‘ich ta’lim jarayonida o‘quvchilarning mantiqiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish, qiziqishni oshirish hamda mustaqil o‘rganishga undash uchun turli usullar qo‘llanilishi kerak. Ushbu maqola boshlang‘ich ta’lim sifati va natijadorligini oshirishga qaratilgan tavsiyalarni taklif qiladi. Maftuna Abdumajitova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7406 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Maktab o‘quvchilariga dutor ijrochilik mexanizmini takomillashtirish metodi https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7407 O‘zbek xalq cholg‘ulari musiqaning barcha tarmoqlariga mos shakllanib, asrlar osha rivojlanib kelgan. O‘zbek milliy cholg‘ularida ijrochilik tarixini o‘rganishda o‘rta asrlar musiqa ilmiga oid asarlar asosiy manbalardan hisoblanadi. Milliy cholg‘ularimizning tarixiy jarayonini bilish aynan o‘sha davrda yashab ijod qilgan olimlarning asarlarida keltirilgan. Ana shunday qadimiy-tarixiy cholg‘u sozlaridan biri bu dutor cholg‘usidir. Dutor cholg‘usi xususidagi dastlabki ma’lumotlarni Mavlono Zaynulobidin al Xusayniyning Alisher Navoiyga bag‘ishlangan "Musiqiy ilm va amaliyot qonuni" risolasida uchratamiz. XV asrning ikkinchi yarmida bitilgan bu risolada o‘sha zamonda kvarta intervali oralig‘ida sozlanuvchi, o‘n bir pardaga ega bo‘lgan dutor tavsiflanadi. Robiddin Saloxiddinovch Nurmatov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7407 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Классические, этические и моральные дилеммы музыки философии воздействия в психофизиологии https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7398 Музыка с древнейших времен играет главную роль в жизни человека. Она не только влияет на различные аспекты легкой деятельности, но и оказывает глубокое влияние на психофизиологическое состояние человека. Вопросы о том, как воздействуют на психику и музыку, об этих моральных и моральных принципах и последствиях для здоровья, являются важной частью философии музыки, психологии и психофизиологии. Эти вопросы становятся особенно актуальными, когда речь идет об устранении нарушений, происходящих с эмоциональным и постоянным состоянием слушателя. Одной из классических дилемм является вопрос о том, каким образом музыка влияет на психофизиологическое состояние человека. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7398 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Философия особого вида умозаключений с условными и разделительными - дизъюнктивными посылками https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7399 Особый вид умозаключений с условными и разделительными - дизъюнктивными посылками представляет собой логические логические рассуждения, в представлении которых используются условные и разделительные (дизъюнктивные) утверждения для построения выводов. Эти типы умозаключений имеют важное значение в логике и философии, поскольку позволяют делать выводы, опираясь на концепцию, которая может быть связана с ограничениями или альтернативами. Умозаключение с условной посылкой (или «если... то...») предполагает зависимость одного события или положения от другого. Это означает, что одно утверждение (консеквент) истинно, если другое утверждение (антедецедент) превосходно. Комил Буронович Холиков Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7399 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Musiqa ta’limida integratsiyalashgan yondashuvning didaktik asoslari https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7400 Ta’lim jarayonini takomillashtirish va o‘quvchilarning ijodiy salohiyatini rivojlantirishda integratsiyalashgan yondashuv muhim ahamiyat kasb etmoqda. Ayniqsa, musiqa ta’limida mazkur yondashuvni qo‘llash nafaqat fanlararo bog‘lanishni kuchaytiradi, balki o‘quvchilarning musiqiy dunyoqarashini kengaytirishga xizmat qiladi. Integratsiyalashgan yondashuv bu turli fanlar va sohalarni birlashtirgan holda ta’lim berish jarayonidir. Musiqa ta’limida bu yondashuv boshqa fanlar bilan o‘zaro aloqadorlikni ta’minlash, turli bilim sohalarining bir-birini to‘ldirishiga imkon yaratadi. Ushbu bog‘liqlik o‘quvchilarning dunyoqarashini kengaytirish, tanqidiy fikrlash qobiliyatini rivojlantirish hamda estetik hissiyotlarini boyitishda muhimdir. Кalit so‘zlar: didaktik tamoyillar, yaxlitlik, izchillik, faollik, hayotiylik tamoyili, integratsiyalashgan yondashuv, fanlararo bog‘lanish, musiqa ta’limi Madina Zokirovna Islomova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7400 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Musiqa madaniyatida an’anaviy musiqa ijrochiligini rivojlantirish orqali oliy ta’lim tizimiga qo‘yiladigan talablar https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7401 Boshlang‘ich maktab musiqasi darslarida o‘quvchilarning umumiy o‘quv harakatlarini shakllantirishning asosiy tarkibiy qismi bo‘lgan turli xil musiqiy-amaliy faoliyatlar qo‘llaniladi. Musiqa sohasidagi oliy ta’lim tizimi bu jihatlarni inobatga olishi va nafaqat akademik mahorat va nazariyani o‘rgatishni, balki o‘quvchilarga an’anaviy ijro uslublarini o‘zlashtirish imkoniyatlarini yaratishni ko‘zda tutishi kerak. An’anaviy musiqa ijrosi oliy ta’lim tizimida nafaqat professional musiqachilarni shakllantirishning asosiy poydevori, balki musiqa an’analarini saqlash va rivojlantirishning muhim vositasi hisoblanadi. Musiqa ta’limida an’anaviy ijro uslubini o‘rgatish talablariga e’tibor qaratish zarur, ularni zamonaviy real va tendensiyalar asosida moslashtirish kerak. Otabek Baxtiyor o‘g‘li Amonov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7401 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Maktabgacha ta’limda musiqiy - estetik rivojlantirish mashg‘ulotlarini tashkil etishning innovatsion usullari https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7402 Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarning musiqiy-estetik rivojlanishini ta’minlash, ularning ijodiy qobiliyatlarini oshirish va musiqiy madaniyatni shakllantirish dolzarb masalalardan biridir. Ushbu jarayonda innovatsion yondashuvlar va zamonaviy metodlardan foydalanish bolalarning qiziqishini oshirish va ta’lim samaradorligini kuchaytirishda muhim ahamiyatga ega. Multimedia texnologiyalari yordamida musiqiy darslarni interaktiv va qiziqarli shaklda tashkil etish mumkin. Bolalar uchun musiqiy kompozitsiyalarni animatsiyalar, video va audiomateriallar orqali taqdim etish, ularda musiqaga bo‘lgan qiziqishni kuchaytiradi. Ta’lim tizimida innovatsion usullardan foydalanish nafaqat samaradorlikni oshirish, balki o‘quvchilarning qiziqishini orttirishda ham muhim ahamiyatga ega. Кalit so‘zlar: ta’lim tizimi, samaradorlik, video va audiomateriallar, qiziqishini orttirish, musiqiy kompozitsiyalar, dolzarb masalalar, multimedia texnologiyalari Malika Shuhrat qizi Nabiyeva Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7402 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Individual konsultatsiya xususiyatlari va afzalliklari https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7393 Konsultatsiya - bu mijozning o‘ziga xos ehtiyoj va muammolarini hisobga olib, unga moslashtirilgan yondashuvni qo‘llash jarayoni. Maqolada ushbu usulning konfidensiallik, shaxsiy yondashuv, o‘zini anglashga ko‘maklashish va mijozni qo‘llab-quvvatlash kabi tamoyillari alohida ta’kidlangan. Mushtariybonu Raxmonova, Ilmiy rahbar: Muhabbat Yusupova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7393 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Kognitiv maslahat https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7394 Mazkur maqolada kognitiv maslahatning asosiy tamoyillari, metodologiyasi va amaliy yondashuvlari muhokama qilinadi.Ushbu maqolada kognitiv maslahatning tushunchasi, uning texnikalari va real hayotdagi qo‘llanilishi ko‘rsatilgan bo‘lib, psixologlar uchun foydali amaliy maslahatlar beriladi. Zarnigor Sayliyeva, Ilmiy rahbar: M.Abdullayeva Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7394 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 The use of business games in teaching the discipline “Phthisiology” as a way of forming clinical thinking https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7395 One of forms of organization of educational process, cooperant realization of competencion approach, is a business game which is a simulation model of professional activity of future doctors. The goal of this study is to analyze the use of business games in the Phthisiology course at Samarkand State Medical University, specifically among fourth-year students from the Faculty of Medicine and Faculty of Medical Prevention. As our experience, survivability of knowledge, purchased by students as a result of business game, showed, appeared higher, as compared to such in the groups of students with the comparable level of progress, but by the traditional form of realization of employments. Use of the business playing the employments at teaching of discipline “Phthisiology” is the effective and claimed method of the interactive teaching of students, assisting development for them all groups of competenses and to forming of bases of clinical thought. Nargiza Toirjonovna Mamatova, Agzam Anvarovich Makhmanazarov, Islom Dustmurodovich Ganiyev Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7395 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Mehnat ta’tilining ishlab berilmagan kunlari uchun ish haqidan ushlab qolish https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7396 Ish haqidan ushlab qolish asoslari va tartibi, ish haqidan ushlab qolish miqdoriga qo‘yilgan cheklovlar, xodimning xohishiga ko‘ra ish haqini tasarruf etishga oid eng muhim nazariy qoidalar va amaliyotni tahlil etishga bag‘ishlangan. Ushbu maqolada ish haqi va ish haqidan ushlab qolish tushunchalari, ish haqidan ushlab qolishning tasniflanishi, soliqlar va yig‘imlarni undirish uchun ish haqidan ushlab qolish, sud qarorlari va boshqa ijro hujjatlarini, shuningdek vakolatli organlarning qonuniy talablarini bajarish uchun ish haqidan ushlab qolish, ish haqi hisobiga berilgan avansni ushlab qolish, xodim tomonidan ish beruvchiga yetkazilgan zararning o‘rnini qoplash uchun ish haqidan ushlab qolish, intizomiy jarimani undirish uchun ish haqidan ushlab qolish, mehnat ta’tilining ishlab berilmagan kunlari uchun ish haqidan ushlab qolish bo‘yicha yoritilgan. Dostonbek Rustam o‘g‘li Ro‘ziyev, Javohir Alisher o‘g‘li Qahramonov Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7396 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Prospects for the involvement of modern student youth in scientific research activities https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7397 Medical students must have a large amount of theoretical knowledge and practical skills. All this is especially difficult in the first and second years of higher medical education, since it is necessary to find the right approach to learning and fruitfully manage the latest opportunities of the educational institution. Due to the inability to manage their time and motivation correctly, students do not participate in the activities of student scientific circles, which is one of the key factors in improving the quality of professional knowledge. This problem is relevant because it affects the level of qualification of future doctors. In this article, we examine various aspects and problems of student participation in student scientific circles using the example of the circle, consider the interests of students and identify the most practical methods for improving the work of such scientific groups. To achieve this goal, we studied both Russian and foreign scientific literature, analyzed the results of a survey of 1-6 year students and the Samarkand State Medical University. The data obtained revealed that the leading methods for increasing students' interest in scientific communities are the availability of innovative technologies for training, the opportunity to travel to other cities to participate in scientific conferences, practicing practical skills on mannequins in a simulation center, and the opportunity to attend surgeries. Students also noted that the reasons for visiting scientific clubs are to increase their professional experience, improve their skills in writing research articles, and discover new perspectives. Thus, student scientific clubs should actively participate in scientific conferences in other cities, have innovative technologies and mannequins for training students, and organize visits to the hospital to understand how doctors work in real medical conditions. Sh.Sh.Narzullayev, Maftuna Zokhidzhonovna Ravshanova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7397 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Psixologik ta’lim va uning mazmuni https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7388 Mazkur maqola psixologik ta’limning mazmuni, uning ahamiyati va ta’lim jarayonida tutgan o‘rni haqida ma’lumot beradi. Psixologik ta’limning nazariy va amaliy jihatlari tahlil qilinib, uning shaxs rivojlanishiga ta’siri ko‘rib chiqiladi. Shuningdek, maqolada psixologik ta’limning asosiy yo‘nalishlari va usullari haqida fikr yuritiladi. Xilola Abduvohidova, Maftuna Egamberdiyeva, Ilmiy rahbar: M.Abdullayevna Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7388 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Psixologik xizmatning fan sifatida kelib chiqishi https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7389 Ushbu maqolada Psixologik xizmatning paydo bo‘lish tarixi haqida fikirlar keltirilgan. Nazokat Ahadjonova, Madinabonu Sobirova, Ilmiy rahbar: M.Yusupova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7389 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Ta’lim muassalarida psixologik xizmatni shakllantirish tarixi https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7390 Ushbu maqola ta’lim muassasalarida psixologik xizmatlarining shakllanishi va rivojlanishi, insoniyat tarixida ma’naviy va ijtimoiy ehtiyojlarning rivojlanishi bilan chambarchas bog‘liqdir. Soliha Saydullayeva, Ilmiy rahbar: M.Abdullayeva Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7390 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Zamonaviy sharoitda ta’limni psixologik ta’minlashning asosiy yo‘li https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7391 Ushbu maqolada stressni boshqarish bo‘yicha psixologik treninglar, o‘qishdagi muvaffaqiyatni oshirishga yordam beruvchi psixologik maslahatlar, o‘quvchilarning o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirishi mumkin bo‘lgan holatlar, o‘quvchilarda ruhiy barqarorlikni ta’minlash uchun ijobiy psixologik muhit yaratish ham muhim ahamiyatga ega. Kalit so‘zlari: induvidual, diagnostika, emotsional, stress, kreativ, kognitiv Xadicha Subxanova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7391 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Sotsial psixologik xizmat https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7392 Ushbu maqolada insonlarning ijtimoiy va psixologik muammolarini hal qilishga yordam beruvchi xizmat turi. U o‘z ichiga individlarning yoki guruhlarning psixologik holatini, ijtimoiy munosabatlarini, hamda shaxsiy va jamoaviy muammolarni tahlil qilish va ularga yechim topishni o‘z ichiga oladi Xolida Qilichova, O‘g‘iloy Tulebayeva, Ilmiy rahbar: M.Abdullayeva Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7392 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Ta’lim muassasalarining turli tiplarida psixologik xizmat konsepsiyalari: maktab psixologik statusi va amaliy psixologining huquq va majburiyatlari https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7385 Maqola “Ta’lim muassasalarining turli tiplarida psixologik xizmat konsepsiyalari: Maktab psixologik statusi va amaliy psixologining huquq va majburiyatlari” deb nomlangan bo‘lib hozirgi kunda maktab ta’lim muassasalarida yosh avlodning psixologik holatini nazorat qilish va teskshirish borasidagi maqsad va vazifalar, amaliy psixologning vazifalari haqida batafsil yoritib o‘tilgan. Shuningdek, maktablarda stress holatidagi o‘quvchilarda Geshtalt terapiyasidan foydalanishning produktiv tomonlari yoritilgan. Azizbek Yo‘ldoshaliyev, Azizbek Sobirov, Ilmiy rahbar: M.Abdullayeva Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7385 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 Компьютерные технологии обучения, использование педагогических программных средств внесенных в память компьютера https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7386 В данной работе рассматривается роль компьютерных технологий в образовательном процессе, классификация педагогических программных средств и их использование в обучении. Особое внимание уделяется преимуществам мультимедийных технологий и программных средств, установленных на компьютеры, а также условиям их эффективного применения. Насиба Хамитовна Акрамова, Ситора Аъзамжон кизи Абдухамидова Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7386 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300 The impact of English on local languages https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7387 The global expansion of English has profoundly influenced linguistic ecosystems worldwide, redefining the role of local languages and their cultural contexts. This study explores the historical trajectory of English, its sociolinguistic implications, and its dominance in education, media, and technology. While English facilitates global connectivity and economic progress, it also poses significant risks to linguistic diversity and cultural identities. By examining specific regional impacts, case studies, and historical examples, the article underscores the importance of fostering multilingualism to mitigate language extinction. M.A.Dosmambetova Copyright (c) 2025 https://creativecommons.org/licenses/by/4.0 https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/7387 Wed, 29 Jan 2025 00:00:00 +0300