Нутқий актлар мазмунини воқелантирувчи воситалар
Keywords:
нутқий акт, модал, прагматик мазмун, мулоқот контексти, нутқий ҳаракатлар, нутқий тузилмаAbstract
Мақола тилшуносликда нутқий актлар мазмунини воқелантирувчи воситаларнинг илмий-назарий жиҳатдан таҳлилига бағишланган. Сўзловчи ўз нутқий ҳаракатини кутилаётган жавобга мос равишда бажаришга интилади. Мулоқот вазиятида юзага келаётган талабларни қондириш амалиёти нутқий актларни алоҳида таъкид, қатъият ила бажариши билан бир қаторда, таъкидсиз ва нейтрал (бетараф) нутқий актлар ҳам ҳосил бўлиши кузатилади. Мулоқот жараёнида сўзловчининг коммуникатив мақоми бошқаларникидан юқорироқ. Сўзловчи ушбу жараёнда тингловчига йўналтирилган ахборот ташувчиси бўлган нутқий актни яратади. Бу нутқий акт луғавий-грамматик ҳодиса бўлмасдан, балки прагматик бирликдир.
References
Choriev A. Inson falsafasi [Human philosophy]. –Т.: 2007. -416 b.
Haverkate H. Impositive Sentences in Spanish. Theory and Description in Linguistic Pragmatics. –Amsterdam.: 1999. -194 p.
Krause M. Epistemische Modalitat: Zur Interaction lexikalisher und prosodischer Marker. Weisbaden: 2007. S.250.
Boymirzaeva S. O’zbek tilida matnning kommunikativ-pragmatik mazmunini shakllantiruvchi kategoriyalar [Categories forming the communicative-pragmatic content of the text in the Uzbek language]. Avtoreferat. –Т., 2017. -86b.
Lyons J. Semantics. –L., Melbourne: V. 1. -1997. -371 p.
Aijmer K. Evidence and the Declarative Sentence. –Stockholm: -1990. -142 p.
Grays G. Logika I rechevoe obsheniya. Novoe v zarubejnoy lingvistike [Logic and verbal communication. New in foreign linguistics]. –М.: Progress, 1985. –s 194-200.
Volf E.M. Funksionalnaya semantika otsenki [Functional semantics of the estimation]. –М.: 1985. -228 s.
