Kutubxona boshqaruv tizimi

Authors

  • Rayxona Xasanboy qizi Xusanova Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
  • Alisher Shakirovich Ismailov Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti
  • Dilsabo Djuraevna Rustamova Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Keywords:

dasturlash, algoritm, blok-sxema, kutubxona, dasturiy ta’minot

Abstract

Kutubxona - bu kitoblar va boshqa materiallar to‘plami bo‘lib, ularni olish, o‘qish va o‘rganish uchun mavjud [1]. Kutubxonani boshqarish tizimi odatda kitoblar va foydalanuvchilar haqidagi ma’lumotlarni saqlash uchun ma’lumotlar bazasi, tizim bilan o‘zaro aloqada bo‘lish uchun kutubxonachilar va homiylar uchun foydalanuvchi interfeysi va tizimni boshqarish uchun ma’muriy vositalar kabi bir nechta asosiy komponentlarni o‘z ichiga oladi. Biz yaratayotgan algoritmning quyidagicha foydasi bor: 1. Markazlashtirilgan boshqaruv: Kutubxonani boshqarish tizimi kutubxona resurslarini markazlashgan holda boshqarish imkonini beradi, ya’ni barcha ma’lumotlar bir joyda saqlanadi va ularga xodimlar va mijozlar osongina kirishlari mumkin [2]. 2. Yaxshilangan qulaylik: Kutubxonani boshqarish tizimi bilan foydalanuvchilar kompyuter yoki mobil qurilma yordamida istalgan vaqtda istalgan joydan kutubxona resurslarini qidirishi va ularga kirishi mumkin. 3. Resurslardan yaxshiroq foydalanish: Kutubxonani boshqarish tizimi bilan kutubxonalar resurslardan foydalanishni yaxshiroq kuzatishi va ommabop nomlarni aniqlashi mumkin, bu ularga qanday kitob olish va resurslarni qanday taqsimlash borasida ongli qaror qabul qilish imkonini beradi. 4. Kengaytirilgan mijozlar tajribasi: Kutubxonani boshqarish tizimi mijozlarga kerakli resurslarni topishni osonlashtirib, mijozlar tajribasini yaxshilashi mumkin. 5. Ma’lumotlarni kiritishda xatolar va takroriylik kamaytirildi, chunki kutubxona boshqaruv tizimlari ko‘p vazifalarni avtomatlashtiradi va ma’lumotlarni qo‘lda kiritishga bog‘liqlikni kamaytiradi [3].  Yaratilayotgan dasturda birinchi kitob ma’lumotlari kiritiladi, keyin foydalanuvchi ma’lumotlari kiritiladi undan keyin kitobni qidirish uchun kitob nomi kiritiladi. Agar kitob bazada bo‘lsa foydalanuvchiga kitob beriladi va qachon qaytarish kerakligini aytadi.

References

Ismailov, A., Jalil, M. A., Abdullah, Z., & Abd Rahim, N. H. (2016, August). A comparative study of stemming algorithms for use with the Uzbek language. In 2016 3rd International conference on computer and information sciences (ICCOINS) (pp. 7-12). IEEE.

Jalil, M. M., Ismailov, A., Abd Rahim, N. H., & Abdullah, Z. (2017). The Development of the Uzbek Stemming Algorithm. Advanced Science Letters, 23(5), 4171-4174.

Allworth, E. A. (2013). The modern Uzbeks: from the fourteenth century to the present: a cultural history. Hoover Press.

Dickens, M. (2002). Introduction to the Uzbek Language. Retrieved from oxuscom.com: http://www.oxuscom.com

Kim, S. B., Seo, H. C., & Rim, H. C. (2004, July). Information retrieval using word senses: root sense tagging approach. In Proceedings of the 27th annual international ACM SIGIR conference on Research and development in information retrieval (pp. 258-265). ACM.

Abdurakhmonova N. Dependency parsing based on Uzbek Corpus. In Proceedings of the International Conference on Language Technologies for All (LT4All) 2019

Abdurakhmonov N. Modeling Analytic Forms of Verb in Uzbek as Stage of Morphological Analysis in Machine Translation. Journal of Social Sciences and Humanities Research. 2017;5(03):89-100.

N. Mahmudov, A. N. (2007). Ona tili. Toshkent: Ma'naviyat.

Schlyter, B. N. (2001). Language policies in present-day Central Asia.International Journal on Multicultural Societies, 3(2), 127-136.

N. Mahmudov, A. N. (2009). Ona Til1. Toshkent: Tasvir.

Downloads

Published

2024-04-27

How to Cite

Xusanova, R. X. qizi, Ismailov, A. S., & Rustamova, D. D. (2024). Kutubxona boshqaruv tizimi. Science and Education, 5(4), 188–194. Retrieved from https://openscience.uz/index.php/sciedu/article/view/6904

Issue

Section

Technical Sciences